وقتی سامورایی بزرگ 50 سال داشت / خاطره بازی با تویوتا لندکروز دهه 90 میلادی

همه علاقهمندان به خودرو با تویوتا لندکروزر آشنایی دارند. شاسیبلندی که از سال ۱۹۵۱ تاکنون بهعنوان یکی از برترین SUVهای فولسایز دنیا و بهنوعی یکی از نمادهای آفرود و بیابانگردی بهشمار میآید. مدل مورد بحث ما در سالهای ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۷ و با کد 80FJ تولید میشد. این مدل در ایران حضور پررنگی داشت و اکثر ارگانها، بهخصوص سازمان صدا و سیما و هواپیماییها از لندکروزر استفاده میکردند و تعدادی از آنها بعدها برای فروش به مزایده گذاشته شدند. البته مدلهای ارگانی از فهرست محدود امکانات رنج میبرند و بسیار ساده هستند.
در آن سال ها بیشتر شاسی بلندهای حاضر در بازار ایران بویی از ویژگی های لوکس نبرده بودندو تنها شاید رنجروور و تعداد محدودی جیپ چروکی و نیسان پتفایندر توان رویارویی با این محصول شاخص تویوتا را داشتند. تا مدت ها این اتاق لندکروزر که اکثرا هم سفید رنگ بودند و از طرح های گرافیکی جذاب روی بدنه بهره می بردند، با پلاک های تهران 41 در خیابان های محله هایی همچون جردن و الهبه برو بیایی داشتند!
طراحی ظاهری لندکروزر بهخوبی با ذات بیابانگرد این خودرو همخوانی دارد و ابعاد بزرگ بدنه در نگاه اول جلبتوجه میکند. مدلهایی که در هواپیماییها استفاده میشده، از روی طراحی متفاوت چراغهای جلو و فرم چهارگوش مانند آنها قابل تشخیص هستند.
فضای کابین لندکروزر فوقالعاده بزرگ است و ۷ نفر را بهراحتی در خود جای میدهد. عایقبندی کابین و کیفیت متریال استفاده شده بسیار دلچسب هستند و فهرست کامل امکانات و تجهیزات در این خودرو خودنمایی میکند.
در مدلهای فولآپشن و مدل بالا امکاناتی همچون شیشههای رنگی مجهز به فیلتر جذب اشعه مضر خورشید، تهویه مطبوع اتوماتیک، تنظیم برقی گودی کمر، صندلی برقی راننده، دریچههای تهویه مجزا برای ردیف عقب (ملقب به 2 کولر)، یخچال مجهز به یخساز کوچک و حتی کیسه هوای راننده برای مدلهای سفارشی ۱۹۹۷، خودنمایی میکنند.
نگاهی به ویژگی های فنی انواع مدل های لندکروزر FJ80
تویوتا لندکروزرهای ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۷ از پیشرانههای گوناگونی بهره میبردند که همین تنوع زیاد خریداران را گیج میکند. لندکروزر با 2 پیشرانه اصلی ۶ سیلندر عرضه شد. یکی پیشرانه ۶ سیلندر ۳۹۵۵ سیسی کاربراتوری که با کد F3 شناخته میشود و دیگری پیشرانه ۶ سیلندر ۴۴۷۶ سیسی که در 2 مدل انژکتوری و کاربراتوری عرضه شد و با کد FZ1 شناخته میشود. پیشرانههای F3 در سالهای ۱۹۸۴ تا ۱۹۹۲ توسط تویوتا تولید میشدند، این پیشرانههای فوقالعاده مقاوم و جانسخت بودند و در سال ۱۹۹۳ برای همیشه جای خود را به پیشرانههای سری FZ دادند. پیشرانه ۶ سیلندر ۴.۵ لیتری FZ1 در 2 نوع کاربراتوری و انژکتوری عرضه شد.
نمونه کاربراتوری قادر است ۱۹۰ اسببخار قدرت تولید کند و از یک کاربراتور دودهنه بهره میبرد. نمونه انژکتوری اما ۲۴ سوپاپ است و میتواند ۲۱۳ اسببخار قدرت و ۳۷۳ نیوتنمتر گشتاور تولید کند. تولید پیشرانههای FZ تا سال ۲۰۰۷ ادامه اشت. لندکروزرهای مجهز به پیشرانه F3 و FZ1، با یکدیگر تفاوتهایی در تنظیمات دیفرانسیلها دارند. مدل F3 از قفل دیفرانسیل محروم است، اما مدل ۴.۵ لیتری از قفل دیفرانسلهای جلو و عقب بهره میبرد. دیفرانسیل مرکزی در این مدل هنگام گیر کردن یک چرخ، بهصورت هوشمند اکثر توان تولید شده را به آن چرخ میفرستد تا خودرو بتواند به راحتی خارج شود. سیستم تعلیق لندکروزر تا سال ۱۹۹۸ در جلو از نوع فنر شمش بود و پس از ۱۹۹۸ به فنر لول تغییر پیدا کرد. لندکروزهای کاربراتوری از کاربراتور دودهنه برخوردار هستند.
هزینه های نگهداری تویوتا لندکروزر FJ80
در این مدلها از دور ۳.۵ به بالا دهنه دوم باز شده و قدرت فوقالعادهای روانه چرخها میشود. مدلهای انژکتوری نیز از سال ۱۹۹۳ به بعد در بازار عرضه شدند. تفاوت این 2 نوع پیشرانه از نظر ظاهری نیز مشخص است. مدلهای ۹۲ به بعد از سرسیلندرهای آلومینیومی برخوردارند و پیشرانه آنها بزرگتر است. روی پیشرانه مدلهای ۴ لیتری نیز کد F3 حک شده است و اندازه آنها از مدل ۴.۵ لیتری کوچکتر است. مدلهای ۴ لیتری به گیرباکس ۵ سرعته دستی مجهز شدهاند و گیرباکس اتوماتیک برای مدلهای ۴.۵ لیتری انژکتوری قابل سفارش بوده است. لوازم لندکروزر در بازار یافت میشود اما قیمت قطعات فنی و لوازم جانبی آن فوقالعاده گران است و مالکاش را اذیت میکند.
این در حالی است که مدلهای ساده و کاربراتوری از هزینههای کمتری نسبت به مدلهای انژکتوری فولآپشن برخوردار هستند و تعمیر پیشرانههای آنها سادهتر است. مصرف سوخت لندکروزر نیز بالاست و حدود ۲۰ لیتر در صد کیلومتر میسوزاند (این خودرو 2 باک سوخت دارد). به همین خاطر هنگام خرید لندکروزر باید توجه کنید که مدل موردنظر فرسوده و به خرج افتاده نباشد. چون در این صورت فوقالعاده کمرشکن خواهد بود. این در حالی است که خیلی از متخصصان لندکروزر از مدلهای مورد استفاده در هواپیماییها تعریف میکنند و بر این عقیدهاند اکثر این مدلهای سلامت مناسبی دارند. ترمزهای لندکروزر نسبتا قدرتمند هستند، اما در سرعتهای بالای ۱۰۰ کیلومتر به هیچ عنوان در زمان اندک از پس نگه داشتن این غول سنگینوزن برنمیآیند.
منبع: جوان خودرو